Układ pracy

W pracy wyróżniamy sześć podstawowych części (oznaczonych pogrubioną czcionką):

  1. Strona tytułowa
  2. Podziękowania
  3. Spis treści
  4. Wykaz skrótów
  5. Wstęp
  6. Rozdziały
  7. Zakończenie
  8. Wykazy tabel, ilustracji itd.
  9. Bibliografia

Przyjmuje się, że wstęp powinien mieścić się na jednej stronie A4 i zawierać kluczowe informacje na temat pracy, postawionych tez i przedstawienie prezentowanych treści. Zakończenie zaś może być dłuższe, w pierwszej fazie przypominać musi o czym była praca – może tu wystąpić krótki opis wszystkich rozdziałów i podrozdziałów pracy. Przede wszystkim w zakończeniu umieszczamy jednak wnioski płynące z pracy, potwierdzenie przedstawionych hipotez.

Na stronie tytułowej umieszczamy kolejno następujące informacje: nazwę swojej uczelni, wydziału, instytutu, imię i nazwisko, numer indeksu, temat pracy (pogrubioną czcionką, wyśrodkowany), nazwisko promotora w przypadku prac dyplomowych, oraz miejsce i czas napisania pracy. Pod tekstem znajdziesz przykład wyglądu strony tytułowej.

Czcionką niepogrubioną zaznaczono elementy pracy, które mogą ale nie muszą występować. Zostaną one omówione w kolejnych rozdziałach.

Przykład wyglądu strony tytułowej

Wymogi techniczne

Jeśli chodzi o objętość pracy, to zazwyczaj wymaga się, aby praca licencjacka mieściła się w przedziale od 30 do 60 stron, a praca magisterska nie powinna być krótsza niż 50 stron – i nie ma tu górnej granicy – najważniejsze, to pisać na temat. Górna granica objętości pracy licencjackiej też nie jest sztywna, można opisać temat bardziej obszernie, szczególnie, gdy praca nie jest wyłącznie teoretyczna, ale zawiera badania własne.

Strony są numerowane kolejno od pierwszej do ostatniej, przy czym strona tytułowa (inna niż okładka) jest pierwszą stroną (jest to strona pierwsza, ale nie powinno być na niej numeru strony).  Strony powinny być oznaczone tylko cyframi, bez dodatkowych znaków. Generalnie, dopuszczalne są dwa miejsca na numer strony – na dole strony w prawym rogu lub na dole strony pośrodku. Numerowane oznaczenia w prawym rogu nie powinny wystawać poza prawy margines kolumny. Strona rozpoczynająca nowy rozdział nie musi być numerowana ze względów estetycznych (ale może).

Pracę zazwyczaj piszemy czcionką Times New Roman o rozmiarze 12 (niektóre uczelnie mogą mieć jednak inne wymagania). Pogrubioną czcionką wyróżniamy tytuły rozdziałów, podrozdziałów, nazwy rysunków czy tabel. Tytuły rozdziałów w celu odróżnienia ich od tekstu możemy napisać czcionką o rozmiarze 14. Interlinię ustawiamy na 1,5. Marginesy pracy powinny wynosić po 2,5 cm, z wyłączeniem marginesu lewego, który przyjmuje wartość 3,5 cm (potrzebne jest to po wydrukowaniu pracy do jej złożenia).

Najlepszym miejscem na spis treści jest druga strona pracy. Struktura treści spisu treści zależy najczęściej tylko od autora i promotora – jednak na niektórych uczelniach te wymogi bywają sformalizowane.

Tekst powinien być na stronie rozłożony proporcjonalnie (bez sztucznych odstępów między wierszami, czy spacji) – oznacza to również konieczność zachowania marginesów lewego i prawego oraz odpowiednią odległość tekstu od góry i dołu strony skorelowaną z szerokością marginesu. Z drugiej strony w wierszu poprzedzającym wiersz, który nie zaczyna się od akapitu, należy wyczerpać całą jego długość.

Tekst pracy powinien być, oczywiście, napisany z uwzględnieniem akapitów (od lewego wcięcia wiersza wskazującego na nową myśl w tekście), które pod względem druku wynoszą zwykle 1,25 cm. Oznacza to, że wcięcie kończy się mniej więcej w pionie odpowiednio piątej, szóstej lub siódmej litery.

Pisanie esejów. Jak to robić?

Słowo „essai” oznacza po francusku „próbę”. Od tego właśnie francuskiego słowa wywodzi się nazwa gatunku – czyli pisanie eseju to pewna próba, próba pozbierania myśli, przemyśleń.

Esej jest szczególną formą literacką, która nie koncentruje się na obiektywnych badaniach dążących do potwierdzenia czy odrzucenia konkretnie zarysowanej hipotezy, ale prezentuje on punkt widzenia autora pracy. Badacze mają jednak stale problemy z precyzyjnym określeniem tego, czym jest esej, ponieważ nie można dokładnie scharakteryzować jego tematyki, kształtu, stylistyki.

Aby napisać dobry esej, należy:

  1. Zrozumieć temat i cel eseju. Pomyśl o tym, co chcesz osiągnąć pisząc esej i do jakiej grupy odbiorców jest skierowany.
  2. Zgromadzić materiały. Przeprowadź badania i znajdź informacje, które pomogą Ci wypowiedzieć się na temat eseju.
  3. Przygotuj plan. Zorganizuj swoje myśli i ustal, jakie argumenty chcesz przedstawić. Możesz użyć mapy myśli lub listy punktów, aby to zrobić.
  4. Napisz wstęp. W wstępie należy zawrzeć krótkie wprowadzenie do tematu i wyjaśnić, o czym będzie esej. Możesz też zasygnalizować swoje stanowisko wobec tematu.
  5. Napisz rozwinięcie. W rozwinięciu należy przedstawić argumenty i dowody, które popierają twoje stanowisko. Możesz też przedstawić inne opinie i odnieść się do nich.
  6. Napisz zakończenie. W zakończeniu należy podsumować główne punkty eseju i wyjaśnić, dlaczego twoje stanowisko jest ważne. Możesz też zaproponować rozwiązanie problemu lub zadawać pytania, które pozostawiasz czytelnikowi do rozważenia.
  7. Zweryfikuj swój esej. Upewnij się, że esej jest zgodny z założeniami, ma spójną strukturę i jest poprawnie napisany pod względem stylistycznym i gramatycznym. Możesz też poprosić kogoś o sprawdzenie eseju przed oddaniem.

Najczęściej pisanie esejów dotyczy problemów społecznych, filozoficznych, artystycznych, także esej może mieć formę manifestu politycznego czy krytyki literackiej.

Wśród najważniejszych cech esejów znajdują się przede wszystkim:

  • subiektywizm jego autora, który wygłasza swoje przekonania,

  • refleksyjność, ponieważ esej jest zapisem toku przemyśleń autora dotyczących konkretnego problemu, przy czym nie stara się on przekonać do niego czytelników, ale jedynie prezentuje swój punkt widzenia,

  • niesystematyczność, ponieważ w eseju nie ma określonych chronologicznych, tematycznych czy hierarchicznych ram dla przedstawianych argumentów,

  • niewyczerpanie tematu przez autora, który dokonuje selekcji tylko tych, które go interesują,

  • intertekstualność, czyli stosowanie różnych odniesień, aforyzmów wplatanych w treść,

  • dygresyjność, ponieważ autor eseju może przerywać swój tok rozumowania i przechodzić do innych tematów.

Nie bez przyczyny pisanie esejów dla wielu osób jest problemem, chociażby ze względu na same problemy związane z określeniem charakteru tego gatunku. W związku z tym przygotowywanie takich dzieł jest też często zlecane osobom bardziej w tym doświadczonym – takie usługi oferują między innymi firmy, które zajmują się pisaniem prac magisterskich.